In het verslag “Tussen Stilte en Stem – Het Gevecht om Ouderschap” neemt Alexander Groenheide de lezer én luisteraar mee op een persoonlijke, systemische én wetenschappelijk onderbouwde reis door het Nederlandse jeugdbeschermingssysteem. Het document is niet slechts een aanklacht, maar een diepgaand reflectief werk dat aantoont wat er gebeurt als systemen falen — en wat er mogelijk is als mensen weer worden gezien.
🔍 Van persoonlijke ervaring naar maatschappelijke analyse
Het verhaal begint met een persoonlijke inleiding, gevolgd door een voorwoord van de auteur. Al snel wordt duidelijk: dit gaat niet alleen over één vader, één dochter, of één fout. Dit gaat over een systeem dat ouders tegenover elkaar plaatst, professionals onder druk zet en kinderen hun stem ontneemt. De opbouw van het document volgt een gelaagde structuur waarin elk hoofdstuk een stukje van het grotere verhaal blootlegt.
📌 Hoofdstuk 1 – De Oorsprong van het Onrecht
Verkenning van hoe het mis kon gaan, ondersteund door wetenschappelijke reflecties op confirmation bias, institutionele risicomijding en sociale uitsluiting.
📌 Hoofdstuk 2 – Een Vader in de Ban van de Staat
Een inkijk in hoe risicotaxaties, stigma’s en etiketten levens kunnen beïnvloeden.
📌 Hoofdstuk 3 – Alyscha’s Stilte, de Stem van het Kind
Een indringend hoofdstuk over de impact van oudervervreemding en het kind dat vaak niet gehoord wordt.
📌 Hoofdstuk 4 – 160 Ogen, Geen Geweten
Een scherpe analyse van hoe groepsdenken en tunnelvisie leiden tot ethische ontsporing.
📌 Hoofdstuk 5 – Shanti Harinandansingh: Een Voogd Tussen Hoop en Belemmering
Een unieke getuigenis van een gezinsvoogd die zich ziek meldt, niet vanwege het gezin, maar vanwege het systeem dat haar belemmert in wat ze goed acht. Een spiegel voor de hele jeugdbescherming.
📌 Hoofdstuk 6 – De Moeder, de Stilte en het Systeem
Reflectie op de rol van de moeder, en hoe systemen ouders uitspelen in plaats van verbinden.
📌 Hoofdstuk 7 – Van Lijden naar Verzet
De geboorte van De Kamer van Sociale Waarden als burgerinitiatief. Een alternatief model gebaseerd op samenwerking, waarden en competenties.
📌 Hoofdstuk 8 – Een Verzoek tot Feedback aan de Raad voor de Kinderbescherming
Een open brief én spiegel aan het systeem. Niet uit wrok, maar als uitnodiging tot reflectie en herstel.
📌 Hoofdstuk 9 – Wetenschap als Kompas voor Herstel
Waarom bestaande kennis over trauma, loyaliteit en herstel moet worden geïntegreerd in het beleid.
📌 Hoofdstuk 10 – Naar een Waardensamenleving
Een visie op herstelrecht, participatie en de noodzaak tot structurele verandering.
📌 Slothoofdstuk 11 – Manifest van de Waardensamenleving
Een oproep aan ieder mens: laat je stem horen, geef ruimte aan de stilte, herstel de waarde van menselijke relaties.
📚 Aanvullende hoofdstukken & bijlagen – de verdieping
Naast de elf hoofdstukken bevat “Tussen Stilte en Stem – Het Gevecht om Ouderschap” ook een waardevolle afsluitende sectie met documenten die uitnodigen tot reflectie, activatie en samenwerking:
📖 Overzicht van Wetenschappelijke Referenties (p. 44)
Een overzicht van de wetenschappelijke onderbouwing die in elk hoofdstuk wordt aangehaald. Denk aan publicaties over risicotaxaties, parental alienation, groepsdenken en herstelgericht werken. Hiermee vormt het verslag niet enkel een persoonlijke reflectie, maar ook een wetenschappelijk verantwoord pleidooi voor systeemverandering.
📄 Bijlage 1 – Samenvatting Gesprek met Shanti Harinandansingh (p. 47)
Een eerlijke en kwetsbare weergave van een gesprek met de betrokken gezinsvoogd. In dit gesprek wordt duidelijk hoe zelfs goedwillende professionals vastlopen binnen het systeem. De bijlage toont zowel de moed van de professional als het gebrek aan ruimte voor maatwerk binnen de GI (Leger des Heils / Jeugdbescherming & Reclassering). Het gesprek is niet alleen een verslag, maar ook een waardevol voorbeeld van menselijkheid binnen een systeem dat vaak onpersoonlijk aanvoelt.
📎 Bijlage 2 – Verzoek tot Feedback aan de Raad voor de Kinderbescherming (p. 48)
Een formeel maar indringend verzoek aan de Raad om terug te kijken op hun handelen. Niet als aanklacht, maar als uitnodiging tot zelfreflectie en een cultuur waarin leren van fouten centraal staat.
🌱 Doelstellingen van Stichting De Kamer van Sociale Waarden (p. 49)
Hier wordt uitgelegd waar de stichting voor staat: het bevorderen van participatie, menselijke waardigheid en competentiegerichte samenwerking. Deze doelstellingen vormen de motor achter het manifest.
📚 Koppeling Hoofdstukken aan de Statuten van De Kamer van Sociale Waarden (p. 50)
Een uniek onderdeel: elk hoofdstuk wordt gekoppeld aan een specifiek artikel uit de statuten van de stichting. Zo wordt duidelijk hoe praktijk, ervaring en visie samenkomen in een juridische en maatschappelijke structuur.
💬 Dankwoord & Oproep (p. 52)
Een persoonlijk dankwoord van de auteur aan iedereen die durft te luisteren, te voelen en mee te denken. Het is ook een erkenning voor alle kinderen en ouders die soortgelijke trajecten hebben doorlopen.
🔔 Een Oproep tot Handelen (p. 53)
Tot slot: de oproep. Een oproep om je niet af te wenden. Om mee te doen. Om stiltes te doorbreken en stemmen te versterken — met beleid, compassie en daadkracht. Dit manifest wil mensen niet enkel informeren, maar activeren.
Intermezzo: De Smurfen en de Schriftelijke Aanwijzing
Wanneer rechtvaardigheid vastloopt in regeldwang, en systemen doof blijven voor de stem van het kind, dan kan alleen satire nog door de muur breken. In deze symbolische vertelling gebruiken we het Smurfendorp om een pijnlijke realiteit bloot te leggen: de absurditeit van ouderverstoting, bureaucratische besluiteloosheid, en het verdwijnen van de menselijke maat.
De Smurfelijke Omgangsaanwijzing
(of: Hoe Grote Smurf zijn staf bijna brak op het hoofd van de Gedragswetenschapper)
1. De Dag Dat De Brievenregen Viel
Het is ochtend in het Smurfendorp. Brilsmurf komt hijgend aangesmurfeld met een enorme stapel papieren in zijn armen.
Brilsmurf: “Grote Smurf! Grote Smurf! Er is een schriftelijke aanwijzing omgang uit de lucht gevallen! En hij is… niet uitvoerbaar!”
Grote Smurf: “Niet uitvoerbaar? Dan is het vast opgesteld door Lisa van het Leger Zelfs Jeugdbescherming.”
Slaapsmurf: “Zeg… wie?”
Brilsmurf: “Ze is een mens. En ze heeft haar handen tot aan haar ellebogen in haar oren om vooral niks van kinderen te hoeven horen.”
2. Het Kind Zonder Smurf
Knottersmurf fronst. Kindersmurf heeft zijn PapaSmurf al tien weken niet gezien, en dat ‘in het belang van het kind’.
Knottersmurf: “De gedragswetenschapper is zeker weer onbereikbaar wegens… overleg?”
Smurfin: “Dat kind mag z’n vader niet zien totdat de sterren goed staan en Lisa toestemming heeft van een ethisch kompas dat ze niet bezit.”
3. De Raad van Smurfen
Grote Smurf: “We moeten beslissen. Smurfen we gewoon door alsof dit normaal is, of… smurfen we in opstand?”
Slaapsmurf: “Ik droomde dat Lisa de Gedragswetenschapper wás. En ze zei alleen maar: ‘We plannen dat op een dinsdag. Ooit.’”
Smurfin: “Nodig haar uit. Laat haar het maar aan Kindersmurf uitleggen. In zijn gezicht.”
4. De Confrontatie in het Grote Paddenstoelkantoor
Lisa verschijnt. Gehuld in grijs, met een bluetooth-oortje en een koffiebeker vol beleid.
Lisa: “Omgang is mogelijk, mits onduidelijk, uitgesteld, en psychologisch complex.”
Kindersmurf: “Maar ik wil gewoon mijn PapaSmurf zien…”
Lisa: “Ik noteer je gevoel in het systeem. Dank je voor je deelname.”
Grote Smurf: “Je hebt liefde vervangen door protocollen. En dat noem je bescherming?”
5. De Smurf-oplossing
De smurfen starten hun eigen loket: Smurfen voor Smurfen. Waar omgangsrecht niet verstart in regels, maar stroomt via hart en gezond verstand.
Grote Smurf: “Kinderen hebben geen tijd om te wachten tot dinsdag. Liefde heeft geen wachttijd.”
Alle Smurfen in koor: “SMURF!”
Reflectie: Waarom deze satire?
Deze smurfenvertelling is absurd. Net als de werkelijkheid waar ze op is gebaseerd. Want wie écht luistert naar wat er gebeurt in ouderverstotingsdossiers, hoort vooral bureaucratisch gestotter, uitstel, en een systeem dat soms liever de regels volgt dan het kind.
Deze satire is geen aanval op individuen, maar een spiegel voor het systeem dat zijn oorspronkelijke doel uit het oog is verloren: het beschermen van kinderen. Laten we opnieuw durven vragen: wie beschermen we echt?
🌱 Meer dan een boek: een uitnodiging tot dialoog
Dit werk is een spiegel. Voor ouders, voor professionals, voor beleidsmakers. Het is ook een uitnodiging om deel te nemen aan een samenleving die zich baseert op menselijke waarden in plaats van institutionele afstand. De Kamer van Sociale Waarden biedt hierin een open ruimte voor samenwerking en herstel.
💬 Wil je reageren of zelf bijdragen aan de Waardensamenleving?
Bezoek www.dekvsw.nl en laat je stem horen.
